پدیکولوژیست چیست ؟ راه های جلوگیری از آن چیست؟
پدیکولوژیست چیست؟ پدیکلوژیست همان شپش است؛ بنابراین بیماری پدیکلوژیست نیز همان بیماری شپش است. شپش یک انگل و پارازیت خارجی است؛ نام علمی این نوع انگل «پدیکلوز» است و آلودگی به شپش نیز «پدیکلوژیست» نامیده میشود. شپش سر به عنوان یک انگل خارجی در سنین مدرسه شایعتر است. شپش حشرهای است بدون بال که در مدارس، مهد کودکها و مراکز تجمیعی مانند پادگانها، خوابگاهها و ... بیشتر مشاهده میشود. بیماری پدیکلوژیست از چه طریقی منتقل میشود؟ عدم رعایت بهداشت فردی مهمترین علت برای ابتلا به پدیکلوژیست یا شپش است. به عبارت دقیقتر پایه آغاز فعالیت شپش در بدن افرادی است که بهداشت فردی و محیطی ندارند و به این موضوع اصلا اهمیت نمیدهند. شپش از بدن فرد آلوده خونگیری میکند و از همین راه نیز رشد میکند؛ سپس تخمگذاری میکند. این تخمها امکان دارد در درز لباس یا ریشه موی فرد قرار داده شود. با باز شدن تخمها انگل شپش در بدن فرد پراکنده میشود و احتمال انتقال این انگل از طریق تماسهای فرد به فرد امکان دارد. البته در صورت استفاده مشترک از وسایل شخصی مانند شانه و حوله و لباس و نیز حتی از طریق تماس با فرش و موکت و رختخواب فرد آلوده نیز احتمال انتقال این نوع انگل از فردی به فرد دیگر وجود دارد. شستشوی منظم البسه از جمله روسری، کلاه، مقنعه و شال و همچنین خشک کردن در معرض آفتاب و اتو کردن لباسها، به علاوه پرهیز از تماس با لوازم شخصی و لباسهای افراد آلوده از جمله موارد پیشگیری از ابتلا به شپش است. بنابراین در یک کلام از راههای انتقال این انگل تماس نزدیک بین فردی و استفاده از وسایل آلوده مثل پتو، شانه و ... است.
شپش تن به تغييرات درجه حرارت بسيار حساس است؛ به نحوی كه حرارت بيش از 21 درجه سانتیگراد و بدن سرد را تحمل نمیکند و سريعا آن را ترک میکند؛ لذا بدن بيمار تب دار و فرد مرده را به سرعت ترک کرده و اطرافيان را آلوده میسازد. ضمنا اين شپش به بوی عرق نيز حساس است و بدن عرق كرده را نيز ترک میکند. نحوه از بین بردن شپش اولین راهکار درمانی و خلاصی از انگل شپش جوشاندن همه لباسهای فرد آلوده در آب جوش برای از بین رفتن تخم انگل است. همچنین لازم است تمام وسایل از جمله رختخواب، پتو، لحاف و فرش و موکت تا آنجا که امکان دارد با مواد شوینده شستشو داده شود، چون انگل شپش و تخمهای آن به مواد شوینده حساس هستند و به سرعت از میان میروند. اگر به هر دلیل امکان شستشوی رختخواب و پتو و لحاف وجود نداشته باشد، باید این وسایل به مدت دو تا سه روز متوالی در برابر نور آفتاب قرار داده شود تا شپشهای درون آنها از بین بروند. اتو کشیدن لباس هم یکی از راهکارهای نابودی تخم انگل در لباس است؛ همچنین حتما ضرورت دارد برای نابودی انگل روی بدن، موی سر کوتاه شود و از سم و شامپوی مخصوص شپش استفاده شود. البته برای درمان آلودگی به شپش داروهایی پیش بینی شده كه نمونه آنها شامپوی «پرمترین» و «لوسیون دایمتیكون» است. استفاده از شامپوی پرمترین و ماساژ پوست سر با دو قاشق از آن به مدت ۱۰ دقیقه و سپس آبکشی موها ضروری است؛ البته لازم است به دلیل باز شدن تخمهای شپش پس از هفت روز، این درمان در فاصله ۷ تا ۱۰ روز در دو نوبت تکرار شود.
نشانههای آلودگی به شپش وجود انگل شپش میتواند یک علت خارش گردن و سر باشد؛ همچنین از آنجا که شپش خون میخورد، در موارد شدید آلودگی، احتمال کمخونی هم وجود دارد. موارد بسیار شدید آلودگی به انگل شپش ایجاد بیماری تیفوس میکند. در این بیماری انگل شپش در زیر پوست افراد تخمگذاری میکند و در برخی موارد احتمال مرگ افراد نیز وجود دارد. خارش مداوم پشت سر و گردن ناشی از واکنش حساسیتی پوست بدن به بزاق شپش است. البته شپش همیشه منجر به خارش سر نمیشود. در بیشتر موارد، آلودگی به شپش سر بدون علامت است و آلودگی توسط تست شپش شناسایی میشود. شپش سر بیشتر در نواحی پشت گوش و پس سر زندگی و تخمگذاری میکند. در موارد پيشرفته غدد لنفاوی اطراف سر در ناحيه گردن در اثر ابتلا به شپش برجسته میشود و گاهی خارش شديد سر باعث كنده شدن پوست و خراشیدگی میشود. با اضافه شدن عفونت، ممکن است زرد زخم نیز بروز کند. حتی خستگی عمومی، افسردگی، پریشانی روانی، بیخوابی و ضایعات پوستی به صورت بثورات ریز قرمز رنگ هم از عوارض ابتلا به این انگل است.
راه های پیشگیری پدیکلوژیست آموزش به مردم در مورد شستشوی لباس و ملحفه در آب جوش بمدت ۳۰ دقیقه و متعاقبا اتو کردن رعایت بهداشت فردی مثل استفاده عدم استفاده از وسایل شخصی دیگران شانه کردن روزانه موی سر تمیز کردن همه روزه برس و شانه شستشوی منظم لباس ها ،روسری و کلاه پرهیز از تماس با اشیا و لباسهای فرد آلوده